Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa spadkowego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Stwierdzenie nabycia spadku w sądzie

W prawie polskim spadkobierca nabywa spadek w chwili jego otwarcia, czyli śmierci spadkodawcy i to już z mocy samego prawa. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć osoba mająca w tym interes, tj. interes w uzyskaniu stwierdzenia. Krąg osób uprawnionych do wszczęcia postępowania ustawa zakreśla stosunkowo szeroko, osobą taką będzie każdy, kto ma interes w powstaniu skutków prawnych związanych z wydaniem postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po określonym spadkodawcy przez osoby wymienione w orzeczeniu sądu. Termin „interes” należy więc interpretować stosunkowo szeroko, nie zawsze musi to być interes prawny, chodzi o jakikolwiek interes, o charakterze osobistym czy majątkowym. Skarga kasacyjna w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku jest, co do zasady, dopuszczalna.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku jest postępowaniem nieprocesowym, zostanie wszczęte tylko wówczas, gdy sąd ma dowód śmierci spadkodawcy, tj. gdy jednocześnie z wnioskiem o wszczęcie postępowania zostanie złożony akt zgonu. Sąd z urzędu ustala, kto jest spadkobiercą, w szczególności zaś bada, czy zmarły pozostawił testament, oraz wzywa osobę, u której testament prawdopodobnie się znajduje, do złożenia go w sądzie spadku. W razie złożenia testamentu sąd dokonuje jego otwarcia i ogłoszenia.

Postępowanie dowodowe obejmuje ustalenie kręgu spadkobierców zmarłego. Przy dziedziczeniu testamentowym tytułem powołania jest testament; przy dziedziczeniu ustawowym następstwo prawne po osobie zmarłej może być wykazane wyłącznie aktami stanu cywilnego. Sąd spadku nie może ani prostować aktów stanu cywilnego na potrzeby postępowania spadkowego, ani też prowadzić postępowania mającego na celu ustalenie pokrewieństwa ze zmarłym wbrew treści aktów stanu cywilnego, na przykład nie jest możliwe stwierdzenie nabycia spadku z ustawy przez osoby, których biologicznym ojcem był spadkodawca, jeżeli jego ojcostwo nie zostało ustalone w sposób prawem przewidziany.

Bez postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku spadkobierca nie zostanie wpisany w księdze wieczystej jako następca prawny zmarłego właściciela nieruchomości. Współwłaściciel nieruchomości może domagać się stwierdzenia nabycia spadku po innym współwłaścicielu, nawet jeżeli sam nie rości sobie praw do spadku. Legitymowanie się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku może też być konieczne w postępowaniu przed organami administracji państwowej. Należy jednak podkreślić, że brak postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie uniemożliwia wystąpienia przez osobę trzecią przeciwko spadkobiercy na drogę sądową.

Domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku jest spadkobiercą. Przeciwko domniemaniu wynikającemu ze stwierdzenia nabycia spadku nie można powoływać się na domniemanie wynikające z zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia. Stwierdzenie nabycia spadku tylko w stosunku do niektórych spadkobierców jest niedopuszczalne.

Stwierdzenie nabycia spadku nie może nastąpić

przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Daje się spadkobiercy sześć miesięcy, aby podjął decyzję, czy i w jaki sposób chce przyjąć spadek. Upływ sześciomiesięcznego terminu powoduje, że spadkobiercy, którzy nie złożyli żadnego oświadczenia, są traktowani jak spadkobiercy, którzy przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Wydanie postanowienia natomiast uzależnione jest od złożenia oświadczenia co do spadku przez wszystkich spadkobierców.

Moc dowodowa prawa dziedziczenia

Względem osoby trzeciej, która nie rości sobie praw do spadku z tytułu dziedziczenia, spadkobierca może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko stwierdzeniem nabycia spadku albo zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia. Dotyczy to sytuacji, gdy spadkobierca powołuje się wobec osoby trzeciej na swe prawa spadkowe z tytułu dziedziczenia, a nie sytuacji, w której osoba trzecia dochodzi roszczeń wobec spadkobiercy.

Ani przepisy dotyczące spadku, ani stosowane odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych nie pozbawiają spadkobiercy uprawnienia do dochodzenia od dłużnika udziału w wierzytelności przysługującej spadkobiercy z tytułu dziedziczenia, jeżeli przypadające od dłużnika świadczenie jest podzielne. Na podstawie przepisów o zobowiązaniach podzielnych spadkobierca również przed działem spadku może w zasadzie dochodzić przysługującego mu z tytułu dziedziczenia udziału w wierzytelności, której dłużnik obowiązany jest do spełnienia świadczenia podzielnego.

Przejście udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w drodze dziedziczenia powinno być wykazane wobec spółki postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia.

Ochrona osób trzecich

Jeżeli ten, kto uzyskał stwierdzenie nabycia spadku, lecz spadkobiercą nie jest, rozporządza prawem należącym do spadku na rzecz osoby trzeciej, osoba, na której rzecz rozporządzenie następuje, nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, chyba że działa w złej wierze. Osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona z obowiązku, jeżeli działa w dobrej wierze, a spadkobierca posługuje się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku. Nabycie to pozostaje skuteczne, nawet gdy postanowienie lub akt zostaną następnie uchylone. Nabycie prawa lub zwolnienie z obowiązku jest skuteczne wobec rzeczywistego spadkobiercy. Spadkobierca może jedynie dochodzić od dokonującego rozporządzenia roszczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia lub roszczeń odszkodowawczych. Zła wiara polega na wiedzy o tym, że treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym.

Ochrona dziedziczenia

Spadkobierca może żądać, ażeby osoba, która włada spadkiem jako spadkobierca, lecz spadkobiercą nie jest, wydała mu spadek. To samo dotyczy poszczególnych przedmiotów należących do spadku. Do roszczeń spadkobiercy o wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotów należących do spadku, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości, jak również o naprawienie szkody z powodu zużycia, pogorszenia lub utraty tych przedmiotów oraz do roszczeń przeciwko spadkobiercy o zwrot nakładów stosuje się odpowiednio przepisy o roszczeniach między właścicielem a samoistnym posiadaczem rzeczy. Reguły powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy żąda wydania swego majątku osoba, co do której zostało uchylone orzeczenie o uznaniu jej za zmarłą. Roszczenie o ochronę dziedziczenia nie wyłącza roszczenia rzeczywistego spadkobiercy, na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, przeciwko rzekomemu spadkobiercy o zwrot korzyści uzyskanej ze sprzedaży przedmiotów spadkowych.

Sama okoliczność, że dana osoba jest spadkobiercą, bez względu na to, czy chodziłoby o dziedziczenie prawa własności, czy też tylko o dziedziczenie posiadania, nie uzasadnia jeszcze roszczenia posesoryjnego w wypadku, gdy osoba trzecia objęła w posiadanie przedmiot spadku, który nie znalazł się jeszcze we władaniu spadkobiercy. Istotnym bowiem warunkiem roszczenia posesoryjnego jest faktyczne władztwo nad rzeczą.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa spadkowego w Polsce. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach spadkowych. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Spadkowego w Poznaniu