Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa spadkowego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Termin i czas na uznanie spadkobiercy niegodnego dziedziczenia

Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli: podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności; umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego. Natomiast przepis art. 929 KC stanowi, że uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim może wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.

Regulujący kwestię niegodności dziedziczenia przepis art. 928 KPC odzwierciedla powszechnie akceptowane w społeczeństwie zasady etyczne i przyjęte zwyczaje, zgodnie z którymi za niesłuszne i niewłaściwe uważa się dziedziczenie osoby, która dopuściła się względem spadkodawcy czynów niegodziwych, nacechowanych wysokim stopniem zawinienia i naganności. Powszechnie brak jest bowiem zgody na to, aby majątek spadkodawcy, będący niejednokrotnie dorobkiem jego całego życia, przeszedł po jego śmierci na osobę, która popełniła ciężkie umyślne przestępstwo przeciwko spadkodawcy, czy też świadomie, celowo dążyła do unicestwienia woli spadkodawcy co do następstwa prawnego po nim.

W każdym przypadku – niezależnie od chwili dowiedzenia się o przyczynie niegodności – uprawnienie do wytoczenia powództwa wygasa z upływem lat trzech od daty otwarcia spadku. Nie jest więc możliwe przywrócenie terminu do wystąpienia z takim żądaniem do Sądu. Instytucja przywrócenia terminu uregulowana w art. 167 KPC dotyczy bowiem wyłącznie terminów procesowych i nie ma zastosowania do terminów materialnoprawnych. Terminy z art. 929 KC mają przy tym charakter terminów zawitych z zakresu prawa materialnego, stąd też do ich biegu nie można stosować, nawet w drodze ostrożnej analogii, przepisów o terminach przedawnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1998 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 448/97, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1010/12, inaczej M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, s. 797). Podkreślić bowiem należy, że mimo, iż w orzecznictwie przyjmuje się, że żądanie uznania spadkobiercy za niegodnego ma charakter roszczenia majątkowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7.10.1966 r. w sprawie o sygn. akt I CZ 105/66 – OSNCP rok 1967, poz. 128), to jednak jest ono roszczeniem o ukształtowanie prawa. Nie będą zatem miały zastosowania przepisy o zawieszeniu i przerwaniu biegu terminu(art. 117 i nast. KC). Odmienne stanowisko, zgodnie z którym możliwe jest stosowanie ostrożnej analogii do przepisów art. 121-123, zajmują A. Szpunar ( Z problematyki niegodności (…), s. 31) oraz M. Pazdan (w: Kodeks cywilny. Komentarz, s. 748).

Nie jest tez możliwe uwzględnienie powództwa wniesionego z uchybieniem terminom zawitym z art. 929 KC przy zastosowaniu art. 5 KC. Przepis art. 5 KC, ma co prawda charakter klauzuli generalnej, jednak jego stosowanie nie powinno podlegać dalej idącym ograniczeniom niż te, które pozwalają się wyprowadzić z jego treści. Pominięcie skutków upływu terminów materialnoprawnych przewidzianych w kodeksie cywilnym w oparciu o ten przepis, prowadziłoby to do zaburzenia porządku prawnego. O tym, który termin podlega przywróceniu decyduje bowiem jego charakter. Ponieważ terminy określone w art. 929 KC są terminami zawitymi, umieszczonymi w nauce prawa w grupie terminów służących do ukształtowania prawa, nie jest dopuszczalne nieuwzględnienie upływu tych terminów przez wykorzystanie art. 5 KC (wyrok SA w Katowicach z 1 sierpnia 2007 r., o sygn. akt V ACa 269/07).

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa spadkowego w Polsce. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach spadkowych. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Spadkowego w Poznaniu