Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa spadkowego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Z powodu choroby psychicznej, uzależnienia od narkotyków i alkoholu odziedziczył spadek z długami, kredytami i pożyczkami, gdyż go nie odrzucił i nie zrzekł się

Stosownie do art. 1019 § 1 KC, jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:

1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;

2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.

Zgodnie z art. 1019 § 2 KC, spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.

Jak stanowi art. 1019 § 3 KC, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd.

Z powodu choroby psychicznej, uzależnienia od narkotyków i alkoholu odziedziczył spadek z długami, kredytami i pożyczkami, gdyż go nie odrzucił i nie zrzekł się Poznań

W stanie faktycznym niniejszej sprawie zachodzi podstawa do uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, określona w art. 82 KC tj. stan wyłączający świadome wyrażenie decyzji i powzięcie woli. Wnioskodawca od wielu lat nadużywał narkotyków. W terminie przewidzianym przez ustawodawcę na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku był wstanie czynnym uzależnienia, który powodował u niego stan wyłączający swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. Stan ten ustał ok. 24 maja 2017 roku.

Zgodnie z art. 82 KC, nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Wady oświadczenia woli w przypadku złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wprost reguluje art. 1019 § 1 KC Przepis ten dotyczy tylko dwóch wad oświadczenia woli: błędu i groźby. Nakazuje on do tych dwóch wad stosować przepisy o wadach oświadczenia woli z art. 84-88 KC ze zm. w tym przepisie przewidzianymi. Taki rodzaj unormowania sprawia mylne wrażenie, że prawo spadkowe nie reguluje problemu oświadczenia woli w sprawie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożonego w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Nie powinno jednak budzić wątpliwości, że do złożonych oświadczeń mają zastosowanie także przepisy części ogólnej KC, dotyczące innych wad oświadczenia woli. W doktrynie przyjmuje się bowiem, iż oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być dotknięte bezwzględną nieważnością na podstawie art. 82 KC (szerzej B. Kordasiewicz (w:) System prawa prywatnego, t. 10, s. 505 i n.). Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, jest zawsze nieważne.

Z powodu choroby psychicznej, uzależnienia od narkotyków i alkoholu odziedziczył spadek z długami, kredytami i pożyczkami, gdyż go nie odrzucił i nie zrzekł się Poznań

Należy zauważyć, iż przepis art. 1019 KC reguluje tryb postępowania w kwestii uchylenia się od skutków złożenia lub też niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie, jednak jedynie w odniesieniu do błędu i groźby. Należy jednak przyjąć, iż do sytuacji wnioskodawcy, gdy podstawą uchylenia się przez niego od skutków niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie był stan wyłączający świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, przepisy te będą miały zastosowanie per analogiam. Za niedopuszczalną bowiem w ocenie sądu należy uznać koncepcję, że osoby będące w sytuacji tożsamej z sytuacją wnioskodawcy pozbawione są w jakiejkolwiek sposób ochrony prawnej.

Podziela się pogląd wyrażony w uzasadnieniu Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 23 marca 2016 r. III Ca 18/16 wydanego na gruncie identycznego stany faktycznego, że „surowość normy uznającej niezłożenie przez spadkobiercę oświadczenia w terminie za jednoznaczne z przyjęciem spadku łagodzi przepis art. 1019 § 2 KPC Konstrukcję fikcyjnego przyjęcia spadku przez bierne zachowanie można zatem zaakceptować pod warunkiem jednoczesnego zapewnienia spadkobiercy możliwości skorygowania skutków tej fikcji w sposób pozwalający na uwzględnienie stanu świadomości spadkobiercy, na co w pewnym stopniu pozwalają właśnie przepisy o wadach oświadczenia woli”. Co więcej, w takiej sytuacji nie ma żadnego terminu zawitego na złożenie przez wnioskodawcę wniosku o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożonego oświadczenia, inaczej niż w przypadku błędu, oraz groźby, co do których ustawodawca przewidział roczny termin zawity (art. 88 § 2 KC) (por. postanowienie Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 12 lipca 2016 r. I Ns 661/15)

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Wnioskiem R. K. wystąpił o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku po matce D. K.. Podniósł, że w okresie po jej śmierci był osobą silnie uzależnioną od narkotyków i innych środków psychoaktywnych, i kwestia odrzucenia spadku po matce nie była dla niego istotna. Podjął jednak terapię w ośrodku i ma zamiar powrócić do normlanego życia, zaczął się także interesować swymi sprawami.

W niniejszej sprawie R. K. wskazał, iż nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie z uwagi na swoje silne uzależnienie od narkotyków. Wobec powyższego, Sąd uznał, że, skoro w okresie od śmierci D. K. do ok. 24 maja 2017 r., wnioskodawca nie mógł świadomie powziąć decyzji w przedmiocie przyjęcia bądź odrzucenia spadku, należało zatwierdzić uchylenie się przez wnioskodawcę od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku po spadkodawczyni. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 29 maja 2018 r. I Ns 540/17

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa spadkowego w Polsce. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach spadkowych. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Spadkowego w Poznaniu