Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa spadkowego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Dziedziczę długi po mamie o których nie wiedziałem

Przewidziany w art. 1015 § 1 KC termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku jest terminem zawitym prawa materialnego. Jego początek liczony jest w odniesieniu do każdego spadkobiercy od dnia, w którym dowiedział się on z właściwego, pewnego źródła o tytule powołania.

Zgodnie z treścią art. 1019 § 2 KC, spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu na zasadach dotyczących uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych złożonego pod wpływem błędu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku tj. przy zastosowaniu przepisów art. 84, 86, 87 oraz art. 1019 § 1 i 3 KC. W piśmiennictwie i orzecznictwie uważa się, że błędem jest mylne wyobrażeniu o rzeczywistym stanie sprawy lub w ogóle brak takiego wyobrażenia (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1973 r. III CRN 415/72, OSNCP 1974/1/10).

Dziedziczę długi po mamie o których nie wiedziałem Poznań

W przypadku złożenia oświadczenia woli nieskierowanego do oznaczonego adresata, czyli takiego, jakim jest przyjęcie lub odrzucenie spadku, za prawnie doniosły błąd może być w świetle art. 84 KC uznany tylko taki błąd, który dotyczy treści czynności prawnej i który jest zarazem istotny tj. uzasadnia przypuszczenie, że jeżeliby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, to nie złożyłby oświadczenia woli danej treści. Wymagania te odniesione do niezłożenia przez spadkobiercę w terminie oświadczenia oznaczają, że aby spadkobierca mógł się uchylić na podstawie przepisów o błędzie od skutków prawnych swego biernego zachowania, musi być przez cały bieg terminu w błędzie, co do okoliczności objętej treścią przyjęcia spadku następującego z mocy ustawy i wykazać, że jeżeliby znał prawdziwy stan w zakresie tych okoliczności, to rozsądnie oceniając, odrzuciłby spadek. Błędem takim jest nieznajomość przedmiotu spadku. Wymagania staranności dotychczas stawiane w orzecznictwie Sądu Najwyższego aby błąd co do stanu spadku nie pozostawał w związku przyczynowym z niedołożeniem przez spadkobiercę należytej staranności w ustalaniu rzeczywistego stanu majątku spadkowego. (por. postanowienie SN z 30.06.2005 r. sygn. akt IV CK 799/2004 oraz: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2012 roku, II CSK 171/12, publ. lub (…); postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2005 roku, IV CK 799/04, publ. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2010 roku, V CSK 377/09, publ.) należy uznać za zbyt daleko idące zwłaszcza, że zgodnie z interpretacją dotycząca art. 84 KC. błądzący może powołać się także na błąd przez siebie zawiniony (por Wyrok SN z dnia z dnia 17 czerwca 2014 r. o sygn. akt I CSK 401/13).

Zgodnie z poglądami niemal powszechnie przyjmowanym w nauce prawa dotyczącymi art. 84 KC, bez znaczenia dla prawnej doniosłości błędu pozostaje to, czy został on spowodowany przez samego błądzącego i czy uprawnionemu do uchylenia się od oświadczenia woli z powodu błędu można zarzucić brak dbałości o własne interesy, nieostrożność albo niedbalstwo. Pogląd przeciwny, przyjmujący, że na błąd nie może się powołać osoba, której mylne wyobrażenie o istniejącym stanie rzeczy zostało spowodowane brakiem należytej staranności, jest w doktrynie odosobniony. Zastosowanie odmiennej interpretacji w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego w przypadku art. 1019 KC, nie znajduje zdaniem sądu orzekającego uzasadnienie jurydycznego doprowadzając do dwóch różnych reżimów powołania się na błąd szerokie z art. 84 KC i wąskiego rygorystycznego z art. 1019 KC. mimo braku w treści tego ostatniego art. przesłanek od takiego wąskiego pojmowania błędu w przypadku niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Uzasadnieniem tym nie powinien być też interes banków jako wierzycieli spadkodawcy.

Dziedziczę długi po mamie o których nie wiedziałem Poznań

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Wniosek uczestniczki E. C. o zatwierdzenie uchylenia się przez nią od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po T. S. jako uzasadniony, należało uwzględnić. Złożone przez nią wyjaśnienia co do stanu faktycznego sprawy nie zostały zaprzeczone przez wnioskodawcę i pozostałych uczestników, dlatego dał im wiarę sąd orzekający( art. 230 KPC).

Sąd orzekający uważa, że niezbędna jest bardziej liberalna ocena powołania się na błąd przez spadkobierców nieskładających oświadczenia w terminie z powodu braku wiedzy o kredytach spadkodawcy. Słusznie bowiem uczestniczące w postepowaniu banki wskazały, że „Zaciągnięcie zobowiązania przez kredytobiorcę nie wymagało bowiem wyrażenia zgody przez rodzinę kredytobiorcy.” tym bardziej nie wymagały też jego wiedzy o tym fakcie. Spadkobierca, któremu znana była sytuacja, życiowa spadkodawcy polegająca na niekorzystaniu przez niego z instrumentów bankowych, braku majątku i niskich dochodach, i ciężkiej choroby, nie widzi celu sprawdzania we wszystkich bankach czy aby spadkodawca nie wziął aby jakiegoś kredytu. Dowiedzenie się przez takiego spadkobiercę dwa lata po śmierci spadkodawcy o jakiś jego zadłużenia w bankach uzasadnia skuteczne powołanie się przez niego na błąd o rzeczywistym stanie majątku spadkodawcy i to błąd istotny.

W przedmiotowej sprawie uczestniczka E. C. pytała ojca i rodzeństwo o zadłużenie matki zaraz po jej śmierci i swoją decyzje o braku złożenia oświadczenia wynikała z ich odpowiedzi o braku majątku i długów po matce. Nie widziała więc potrzeby przeprowadzania sprawy spadkowej po matce i składania oświadczeń dotyczących spadku. Mylne więc jej przekonanie o braku potrzeby składania oświadczenia o odrzuceniu spadku niewątpliwie wynikało z błędu co do rzeczywistego stanu spadku i to błędu istotnego, w okolicznościach sprawy usprawiedliwionego. Postawa pozostałych spadkobierców, którzy w ogóle nie zareagowali na wniosek, nie stawiali się też w sądzie, potwierdza zeznania uczestniczki prowadząc od dalszej oceny, że mogli oni nieświadomie albo lekkomyślnie wprowadzić uczestniczkę w błąd co stanu spadku po T. S.

Dziedziczę długi po mamie o których nie wiedziałem Poznań

Od uczestniczki trudno natomiast domagać się przeszukiwania mieszkania ojca i rodzeństwa celem ustalenia przedmiotu spadku po wspólnie z nimi zamieszkującej matce. Rozstrzygając na tle okoliczności tego konkretnego przypadku o tym, czy błąd był wynikiem niedołożenia należytej staranności, Sąd miał na względzie przeciętny stan świadomość prawnej społeczeństwa, który należy ocenić jak bardzo niski i do tego stanu odnosić dopiero wymagania należytej staranności. Uzyskanie od domowników spadkodawcy zapewnienia o braku zadłużenia należy uznać za wystarczające zwłaszcza, że w innym przypadku uczestniczka musiałaby pisać do wszystkich bank z prośbą o informacje co wymagało by znacznego nakładu pracy i kosztów, których ponoszenia trudno wymagać od przeciętnego obywatela.

Podkreślenia wymaga, że istotność problemu wynikającego z braku złożenia oświadczenia w terminie przez spadkobierców z powodu braku wiedzy o przedmiocie spadki jak też z powodu niskiej kultury prawnej społeczeństwa dostrzegł też ustawodawca zmieniając z dniem 18-10-2015r treść art. 1015 § 2 KC. na następującą „Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza”. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 5 listopada 2015 r. I Ns 357/14

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa spadkowego w Polsce. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach spadkowych. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Spadkowego w Poznaniu