Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa spadkowego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki, umowy czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Stwierdzenie nabycia spadku ma bezsprzecznie doniosłe skutki prawne. Stwierdzenie to wraz z dwoma innymi zdarzeniami, którymi są otwarcie spadku i złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku, współkształtuje sytuację prawną spadkobiercy. Chociaż nabycie spadku przez spadkobierców następuje z mocy prawa z chwilą otwarcia spadku (art. 925 KC), to mimo wszystko mogą pojawiać się wątpliwości co do osoby, która dziedziczy spadek po danym spadkodawcy. Z tego m.in. względu, art. 1025 § 2 KC przewiduje domniemanie, że spadkobiercą jest osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku (lub poświadczenie dziedziczenia). Domniemanie to może zostać obalone tylko w postępowaniu, o którym mowa w art. 679 KPC. Podkreślić poza tym trzeba, że – zgodnie z art. 1027 KC – względem osoby trzeciej, która nie rości sobie praw do spadku z tytułu dziedziczenia, spadkobierca może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko stwierdzeniem nabycia spadku albo zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia. Z drugiej strony zauważyć należy, że obostrzenie przewidziane w tym artykule nie dotyczy wierzycieli spadku, dlatego też mogą oni wykazywać przejście długów spadkowych na spadkobiercę wszelkimi środkami dowodowymi. Odrębną kwestią jest, że w utrwalonej praktyce sądowej związanej z wykładnią art. 510 § 1 KPC przyjmuje się, że wierzycielom spadku przysługuje legitymacja czynna do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.

Zakres kognicji sądu w postępowaniu o stwierdzeniu nabycia spadku i treść postanowienia kończącego to postępowanie wynika przede wszystkim z regulacji zawartej w art. 670 i 677 KPC. Z przepisów tych wynika, że sąd spadku musi wyjaśnić z urzędu, kto i z jakiego tytułu jest spadkobiercą, a w orzeczeniu wymienić, poza spadkodawcą, wszystkich spadkobierców oraz ich udziały. W stosunku do spadków otwartych przed dniem 14 lutego 2001 r. sąd ma także obowiązek ustalenia, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne i który ze spadkobierców spełnia kryteria ustawowe do jego dziedziczenia (postanowienie Sądu Najwyższego z 12 lipca 2002 r., V CKN 1093/00). W odniesieniu do innych spadków sąd w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku nie ustala nawet ogólnie składu majątku spadkowego. Z wyjątkiem mamy do czynienia tylko w wypadkach objętych regulacją art. 961 KC, ponieważ dla określenia części ułamkowych, w jakich spadkobiercy są powołani do spadku, konieczne jest ustalenie składu i wartości całego spadku oraz poszczególnych przedmiotów majątkowych przeznaczonych w testamencie oznaczonej osobie. Ustalenie to zawiera się w uzasadnieniu postanowienia.

W praktyce sądowej, wobec wskazówki zawartej w przepisie § 145 ust. 1 regulaminu sądowego, powszechnie realizuje się postulat doktryny, ażeby sąd, stwierdzając nabycie spadku, wskazywał w postanowieniu także datę i miejsce zgonu spadkodawcy oraz tytuł powołania, przy czym w razie dziedziczenia testamentowego określał też testament, a w wypadku dziedziczenia ustawowego wskazywał na stosunek małżeństwa albo stopień pokrewieństwa danych spadkobierców.

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę Poznań Warszawa

W wyniku wskazanego wyżej zakresu rozpoznania sprawy w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd samodzielnie rozstrzyga wyłaniające się w toku tego postępowania sporne między uczestnikami kwestie mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Poza zakresem badania i orzekania sądu pozostają więc zagadnienia nie mające wpływu na sam fakt nabycia spadku przez spadkobierców, jak np. istnienie zapisów czy też uprawnienie do zachowku. Dopuszcza się jedynie rozstrzyganie pewnych kwestii prejudycjalnych, takich jak np. ważność testamentu. W literaturze i judykaturze wyklucza się natomiast możliwość orzekania w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku o żądaniu uznania spadkobiercy za niegodnego. Żądanie to sąd rozpoznaje bowiem w procesie (uchwały Sądu Najwyższego z 6 czerwca 1967 r. III CZP 44/67, OSPiKA 1967, nr 11, poz. 258 oraz z 26 lutego 1968 r., III CZP 101/67, OSNCP 1968 r. Nr 12, poz. 203).

Szczególna sytuacja procesowa w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku powstaje w związku z treścią art. 1026 KC, z którego wynika, że stwierdzenie to (jak też i poświadczenie dziedziczenia) nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Wskutek tego sąd spadku, jeżeli chce wydać postanowienie kończące postępowanie w sprawie przed upływem tego termin musi wyjaśnić, czy takowe oświadczenia przez wszystkich spadkobierców – uczestników postępowania zostały złożone. W razie negatywnego ustalenia postanowienie takie nie zostanie wydane. Przeszkoda ustanie z chwilą upływu terminu, o którym mowa w art. 1026 KC. W związku z tym nie ulega wątpliwości, że dla sądu zmierzającego do wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku kwestia, czy zostały złożone oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku ma znaczenie tylko w określonym ustawowo przedziale czasu i z jednego tylko punktu widzenia. Mianowicie, czy doszło do definitywnego nabycia spadku. Do czasu złożenia tych oświadczeń lub upływu terminu do ich złożenia nabycie spadku, chociaż ex lege, nie jest ostateczne.

Zwraca uwagę okoliczność, że ustawodawca kodeksowy, mimo istotności oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku dla sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, wśród wymagań co do treści postanowienia kończącego postępowania w takiej sprawie, nie zawarł wymagania, ażeby sąd wskazywał, czy spadek został przez poszczególnych spadkobierców przyjęty wprost, czy z dobrodziejstwem inwentarza. Z art. 1012 KC wynika bowiem, że spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Podkreślić należy, że zagadnienie ewentualnego dokonywania w wymienionym postanowieniu wzmianki co do sposobu przyjęcia spadku ma charakter uniwersalny i nie zależy od tego, czy przyjęcie spadku nastąpiło w sposób rzeczywisty (a więc przez złożenie oświadczenia) czy w wyniku fikcji prawnej (art. 1015 § 2 KC). W doktrynie uważa się za pożądane zamieszczanie takiej wzmianki. Poglądu tego bliżej się jednak nie uzasadnia.

Omawiane zagadnienie wymaga rozpatrzenia nie tylko od strony proceduralnej, lecz także od strony materialnoprawnej. Aspekt proceduralny w szerokim zakresie został już przedstawiony. W związku natomiast z aspektem materialnoprawnym podkreślić zwłaszcza należy, że otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 KC), a w konsekwencji tego zdarzenia dochodzi z mocy prawa do nabycia przez spadkobiercę (spadkobierców) praw i obowiązków wchodzących w skład spadku (art. 925 KC). W systemie polskiego prawa nabycie spadku nie zostało uzależnione od złożenia przez spadkodawcę w tym przedmiocie wyraźnego oświadczenia lub uzyskania formalnego orzeczenia. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma zatem charakter deklaratoryjny.

Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku oraz treść tego oświadczenia, to istotne zdarzenia z punktu widzenia odpowiedzialności spadkobierców z tytułu tzw. długów spadkowych. Realizacja roszczeń przez wierzycieli spadkowych zależy od wielu czynników i nie ma potrzeby ich omawiania. Ograniczyć się można do podkreślenia, że znaczenie tu ma m.in. zakres odpowiedzialności spadkobierców z tytułu zadłużenia spadkodawcy. Zakres ten oraz sama zasada ich odpowiedzialności powiązane zostały z instytucją przyjęcia spadku. Problem ten, poza sytuacją, o której była wcześniej mowa w związku z art. 1026 KC, nie jest jednak przedmiotem zainteresowania sądu w toku postępowania o stwierdzeniu nabycia spadku. Co więcej, także sąd prowadzący postępowanie o dział spadku tylko w ograniczonym stopniu zajmuje się długami spadkowymi. Zakresem rozpoznania w postępowaniu działowym są jedynie wzajemne roszczenia współspadkobierców z tytułu spłaconych długów spadkowych (art. 686 in fine KPC). W postępowaniu tym nie orzeka się natomiast o długach spadkowych jeszcze niespłaconych. Gdyby bowiem nawet w postanowieniu działowym sąd dokonał podziału tych długów, to i tak orzeczenie w tym zakresie nie wywołałoby skutków prawnych wobec wierzycieli. Innymi słowy, nie byłoby dla nich wiążące.

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Reasumując dotychczasowe wywody, nie ulega wątpliwości, że zagadnienie nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie ma żadnego znaczenia dla samego stwierdzenia nabycia spadku i określenia zakresu dziedziczenia przez poszczególnych spadkobierców. Nie stanowi także w tym postępowaniu kwestii prejudycjalnej. Można więc wstępnie uznać, że zawarcie w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku wzmianki co do sposobu przyjęcia spadku nie jest ani potrzebne, ani uzasadnione celem omawianego postępowania spadkowego. W razie natomiast sporu kwestię związaną z zakresem odpowiedzialności za długi spadkowe zarówno dłużnicy, jak i wierzyciele muszą rozwiązywać w drodze innych postępowań sądowych, na przykład w procesie z powództwa wytoczonego przez wierzyciela spadkowego z tytułu odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe. Ze względu na art. 319 KPC sąd procesowy, rozstrzygający spór między wierzycielem a spadkobiercą, ma bowiem możliwość w wyroku zasądzającym zastrzec pozwanemu prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jego odpowiedzialności.

W orzecznictwie sądowym jednoznacznie wskazuje się, że przewidziane w tym artykule zastrzeżenie odnosi się również do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a sąd jest obowiązany zamieścić w wyroku to zastrzeżenie z urzędu i to nawet w toku postępowania apelacyjnego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 22 października 1977 r., II CR 335/77, OSNC 1978, nr 9, poz. 159).

Podobną regulację znajdujemy w art. 792 KPC, który ma zastosowanie w postępowaniu klauzulowym. Jeśli bowiem tytuł egzekucyjny był już wydany przeciwko spadkodawcy, to sąd na wniosek spadkobiercy może poczynić zastrzeżenie dotyczące ograniczenia jego odpowiedzialności w klauzuli wykonalności, wydanej przeciwko niemu. Jeżeli natomiast spadkobierca złożył oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza już po nadaniu przeciwko niemu klauzuli wykonalności, to wprawdzie nie może żądać takiego ograniczenia w treści klauzuli wykonalności, jednakże może on na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 KPC wytoczyć powództwo przeciwegzekucyjne (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 września 1985 r., III CZP 49/85, OSPiKA 1987, nr 9, poz. 167).

Przelew wierzytelności z pożyczki, kredytu czy długu uregulowany w przepisach art. 509 KC, w relacji dłużnik cedowanej wierzytelności, a jej cesjonariusz powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie. Z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje, bowiem status wierzyciela, przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu (cedentowi). Z powyższego wynika, że cesjonariusz nie może żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze aniżeli mógł to uczynić cedent. Sytuacja prawna dłużnika nie może ulec na skutek przelewu pogorszeniu w porównaniu z sytuacją, jaka istniała przed przelewem (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 lutego 2013 roku, V ACa 733/12). Należy jednocześnie podkreślić, że warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, iż takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2006 roku, V CSK 187/06, „Monitor Prawniczy” 2006, nr 16, s. 849).

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że w dniu 20 października pomiędzy G. C., a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im F. S. z siedzibą w G. doszło do zawarcia umowy pożyczki, na mocy której G. C. była zobowiązana do zapłaty, określonej umową kwoty na rzecz pożyczkodawcy, w systemie ratalnym. Poza sporem było też, iż pożyczkobiorczyni nie wywiązywała się z nałożonego obowiązku, a w dniu 20 listopada zmarła. Sporną kwestią było ustalanie zasadności zapłaty przez pozwanych kwoty określonej w pozwie z tytułu umowy pożyczki zawartej przez spadkodawczynię i (…).

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Zgromadzone w sprawie dowody dały podstawę do uznania roszczenia strony powodowej jako uzasadnionego, co do zasady, gdyż na skutek dziedziczenia ustawowego, mając na uwadze powyżej przywołane przepisy kodeksu cywilnego, prawa i obowiązki pożyczkobiorcy przejęli pozwani z mocy prawa, jako że żadne z nich nie złożyło oświadczenia o odrzuceniu spadku w zakreślonym prawem terminie. Sąd, zatem stwierdził, iż pozwani E. C. – mąż pożyczkobiorczyni oraz T. C. i K. P. – dzieci pożyczkobiorczyni – są spadkobiercami ustawowymi G. C. i nawet gdyby byli jeszcze inni spadkobiercy ustawowi, to i tak pozwani nie zostaliby zwolnieni od odpowiedzialności, skoro odpowiadają oni za długi spadkowe solidarnie. Ewentualny fakt istnienia testamentu z kolei nie został przez pozwanych podniesiony, co jednakże nie uchybi prawom pozwanych w przypadku jego ujawnienia w przyszłości, gdyż wówczas zaistnieją przesłanki do złożenia skargi o wznowienie postępowania. W świetle zebranego materiału dowodowego nie ma, więc wątpliwości, że pozwani – jako następcy prawni G. C. wstąpili w dokładnie taką samą sytuację prawną i faktyczną, która istniała w chwili śmierci spadkodawczyni.

Na podstawie zebranych w sprawie dowodów Sąd ustalił również w sposób niebudzący wątpliwości, że skoro (…) im (…) z siedzibą w G. z pożyczkobiorcą łączyła umowa pożyczki i obecnie strona powodowa domaga się niezwróconej kwoty pożyczki wraz z odsetkami za zwłokę należało w niniejszej sprawie zastosować art. 720 KC zgodnie, z którym dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy. Strony pożyczki w umowie, której integralną częścią jest regulamin udzielania kredytów i pożyczek obowiązujący u pożyczkodawcy, określiły: kiedy pożyczka winna być spłacona, jakie z tytułu pożyczki wynagrodzenie osiągnie pożyczkodawca oraz jakie są konsekwencje niespłacenia pożyczki w terminie uzgodnionym przez strony. Strona powodowa przedstawiła przy tym raport spłat, z którego wynika, że na dzień śmierci spadkodawczyni winna była ona zapłacić kwotę 24 073,58 zł. Zgodnie zaś z § 29 Regulaminu Udzielania Kredytów i P. w (…) im. (…) roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a takie ma miejsce w chwili śmierci (§ 15 pkt 4 Statutu (…) im. (…)). Co więcej zgodnie z przepisem art. 25 § 1 ustawy z dnia 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. 2003, Nr 188, poz. 1848) członka zmarłego skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od dnia, w którym nastąpiła śmierć, a w myśl art. 28 ustawy z dnia 14.12.1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo — kredytowych (Dz.U. 1996, Nr 1, poz. 2 ze zm.; obowiązującą w dacie zawarcia umowy i w dacie wymagalności zadłużenia) w razie ustania członkostwa roszczenie o zwrotu pożyczki lub kredytu staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa. Postawienie pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności powoduje obowiązek bezzwłocznej spłaty całego zadłużenia z tytułu wykorzystanej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i innymi kosztami. Zatem, co należy podkreślić, również po dniu wymagalności zadłużenia powódka ma prawo do naliczania odsetek karnych od całości niespłaconego kapitału pożyczki.

Skoro pozwani nie podjęli czynności dowodowych mogących ewentualnie wykazać, że jakakolwiek część należnego świadczenia została spełniona na rzecz wierzyciela, albo, że wysokość zobowiązania G. C. była inna niż to wykazała strona powodowa raportem spłaty, należało przyjąć, że wysokość zadłużenia G. C. z tytułu kapitału pożyczki wynosiła kwotę 15 000 zł.

W tej sytuacji, skoro nie dokonano działu spadku po G. C. pozwani winni byli uiścić solidarnie na rzecz pożyczkodawcy kwotę 24 073,58 zł stanowiącą kapitał pożyczki w wysokości 15 000 zł i odsetki umowne w wysokości 9 073,58 zł z odsetkami umownymi – zgodnie z żądaniem pozwu w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym (ich wysokość nie przekracza odsetek maksymalnych). Odsetki te mogły przy tym być uwzględnione od dnia wniesienia pozwu tj. 20 listopada – zgodnie z żądaniem pozwu – gdyż pismami z dnia 04 listopada pozwani byli wzywani do zapłaty należności wynikającej z umowy pożyczki.

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę Poznań Warszawa

Jednocześnie Sąd stwierdził, że strona powodowa (…) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością skutecznie nabyła wyżej wymienioną wierzytelność z tytułu umowy pożyczki. W tym aspekcie należy podkreślić, że w ocenie Sądu strona powodowa – wbrew twierdzeniom pozwanych – udowodniła fakt dokonania cesji wierzytelności pomiędzy nią a pierwotnym wierzycielem. Okoliczność przejścia wierzytelności ze (…) na (…) sp. z o.o. z s. w Luksemburgu, a następnie z (…) sp. z o.o. z s. w Luksemburgu na (…) sp. z o.o. z s. w S. została wykazana za pomocą przedłożonych wraz z pozwem aktów notarialnych zawierające oświadczenia (…), (…) oraz (…) sp. z o.o. o zawarciu przedmiotowych umów wierzytelności wraz z wyciągami załączników do tych umów. Przedstawione przez powoda wypisy aktów notarialnych z załącznikami stanowią dokumenty urzędowe, a nie ulega przy tym wątpliwościom, że zawarte nich oświadczenia wykazują na przejście uprawnień i oznaczenie wierzytelności. Wyrok Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 21 marca 2016 r. I C 1994/14

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 2

Powód Bank (…) S.A. z siedzibą we W. wniósł pozew przeciwko A. D., R. D. i J. D. domagając się od pozwanych zapłaty kwoty 22.051,29 zł wraz z odsetkami umownymi równymi czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, jednak nie wyższymi niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 19.940,37 zł do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1.998,06 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że L. D. zawarł z powodem umowę kredytu gotówkowego nr (…), na mocy której pozwany udzielił mu kredytu w kwocie 50.000 zł, a L. D. zobowiązał się zwrócić kredyt wraz z odsetkami w 61 ratach miesięcznych. L. D. zmarł, a zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia spadek po nim nabyli z mocy ustawy spadkobiercy tj. pozwani każdy po 1/3 części spadku. W celu polubownego uregulowania zaległości powód wzywał pozwanych do dobrowolnego spełnienia świadczenia, jednak wezwania do zapłaty okazały się bezskuteczne. Wysokość zadłużenia pozwanych została stwierdzona dokumentem w postaci wyciągu z ksiąg banku i stanowi je: kwota 19.940,37 zł tytułem kapitału, kwota 1.998,06 z tytułu odsetek umownych, kwota 3.394,68 zł tytułem odsetek karnych za opóźnienie naliczonych oraz kwota 112,68 zł tytułem zwrotu kosztów wezwań i upomnień. Jak wskazuje powód zawierając umowę, z której wynika dochodzone roszczenie, spadkodawca zgodził się na wszystkie postanowienia, w szczególności na warunki dotyczące naliczenia odsetek za opóźnienie w wysokości umownej oraz naliczenia kosztów czynności windykacyjnych. Jako podstawę odpowiedzialności pozwanych powód wskazał przepisy art. 922 KC i 1030 KC.

Spłata i dziedziczenie kredytu, pożyczki w banku czy długu po śmierci mamy, taty, męża, żony, babci, dziadka, syna czy córki Poznań Warszawa

Pozwany A. D. złożył sprzeciw od wyżej opisanego nakazu zapłaty, uznając powództwo w części dotyczącej należności głównej w wysokości 19.940,37 zł oraz wnosząc o oddalenie powództwa w zakresie żądania odsetek umownych oraz kosztów wezwań i upomnień. Pozwany przyznał, iż jest spadkobiercą L. D. i przyjął spadek po ojcu. Pozwany nie wiedział jednak, iż jego ojciec zawarł umowę kredytową z powodem, gdyż ojciec nigdy go o tym nie informował ani nie mógł dowiedzieć się z innych źródeł. Nadto, pozwany nigdy nie otrzymał wezwania do zapłaty od powoda lub podmiotów działających na jego zlecenie. Dołączone do pozwu wezwania zostały przesłane na adres, pod którym pozwany nie przebywa. Zdaniem pozwanego, aby mógł żądać obciążania pozwanego kosztami odsetek oraz kosztami dodatkowymi musi on udowodnić, że pozwany wiedział o zawarciu kredytu i był wzywany do zapłaty, jednak takich dowodów powód nie dołączył. Nadto, pozwany podał, że powód nie wskazał dlaczego domaga się zapłaty odsetek od wskazanych w pozwie dat. Niezależnie od powyższego pozwany podniósł, że powód nie załączył do pozwu integralnych części umowy kredytowej w postaci Regulaminu kredytowania i Taryfy opłat i prowizji. Pozwany wniósł o rozstrzygnięcie o kosztach na podstawie art. 101 KPC, ewentualnie na podstawie art. 102 KPC.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności wymienionych powyżej dokumentów. Podkreślić bowiem należy, iż dowód w postaci aktu poświadczenia dziedziczenia ma charakter dokumentu urzędowego i w związku z tym korzysta z domniemania autentyczności i domniemania zgodności z prawdą wyrażonych w nim oświadczeń, zaś w toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie kwestionowała powyższych domniemań w trybie art. 252 KPC. Nadto, za w pełni wiarygodne należało uznać także wymienione powyżej dokumenty prywatne w postaci umowy kredytowej, umów przelewu wierzytelności czy wyciągu z ksiąg rachunkowych banku, albowiem autentyczność tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony. Powyższe dokumenty nie noszą żadnych śladów podrobienia, przerobienia ani innej ingerencji w ich treść w związku z czym treść i forma przedmiotowych dokumentów nie budzi także żadnych wątpliwości Sądu. Dodatkowo, Sąd miał na uwadze, że żadna ze stron nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod wyżej wskazanymi dokumentami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Z treści przedłożonych przez stronę powodową dokumentów jednoznacznie wynikało, że poprzedników prawnych stron tj. Bank (…) S.A. z siedzibą we W. oraz L. D. łączyła umowa o kredyt gotówkowy nr (…)na mocy której kredytobiorca otrzymał kredyt w wysokości 50.000 zł z obowiązkiem jego spłaty w 61 miesięcznych równych ratach. Powyższe okoliczności jednoznacznie wynikają z dokumentu prywatnego w postaci umowy kredytu. Nadto, w świetle zebranego materiału dowodowego nie ulegało wątpliwości, że w trakcie trwania stosunku prawnego kredytu. L. D. zmarł, co wynika z przedłożonego odpisu aktu poświadczenia dziedziczenia. W chwili śmierci kredytobiorcy do spłaty pozostawał kapitał kredytu w kwocie 19.940,37 zł, co było okolicznością bezsporną, dodatkowo potwierdzoną za pomocą dowodu z dokumentu prywatnego w postaci wyciągu z ksiąg bankowych. Strona powodowa wykazała także, przedkładając odpis aktu poświadczenia dziedziczenia, że spadek po L. D. na podstawie ustawy nabyły jego dzieci tj. pozwani A. D., R. D. i J. D. – każde z nich w 1/3 części spadku. Z kolei, z zeznań pozwanego wynika, że nie przeprowadzono działu spadku po L. D.. Z tego względu powód mógł dochodzić zapłaty całego długu solidarnie od pozwanych spadkobierców.

Wreszcie, nie budziło wątpliwości Sądu, że – na mocy kolejnych przelewów – wierzytelność wynikającą z umowy kredytowej nabył ostatecznie (…) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.. Powyższa okoliczność została udowodniona za pomocą dokumentów prywatnych w postaci odpisów umów przelewu wierzytelności z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jednocześnie, należy wskazać, że w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany A. D. uznał powództwo w zakresie niespłaconego kapitału kredytu w kwocie 19.940,37 zł. Zgodnie z treścią art. 213 § 2 KPC Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodzi żadna z wymienionych w powyższym przepisie okoliczności niedopuszczalności uznania powództwa. Z tych względów, powództwo w tej części podlegało uwzględnieniu.

Natomiast, w ocenie Sądu bezzasadne okazało się żądanie o zapłatę odsetek umownych, a także kosztów wezwań i upomnień. Zważyć bowiem należy, że pozwany nie był stroną umowy kredytowej zawartej z poprzednikiem prawnym powoda, a zatem nie wiążą go obowiązki określone w umowie, w tym obowiązki w zakresie zapłaty odsetek umownych i karnych. Należy bowiem stwierdzić, że umowa kredytowa uległa rozwiązaniu z chwilą śmierci kredytobiorcy. Wskutek dziedziczenia ustawowego pozwany nie stał się stroną stosunku kredytu, lecz jedynie odpowiada za dług odziedziczony po spadkodawcy, który stał się wymagalny w dniu otwarcia spadku. Nie sposób zatem podzielić stanowiska strony powodowej co do zasadności naliczania odsetek umownych. Odsetki, jakimi powód obciążył spadkobierców, nie stanowią bowiem skutku ich własnego zaniechania (opóźnienia), lecz ewentualnie opóźnienia spadkodawcy.

Zwrócić przy tym należy uwagę, że z treści pozwu wynika, że wierzyciel naliczał odsetki także za okres następujący już po śmierci kredytobiorcy. W toku niniejszego postępowania strona powodowa nie wykazała, aby którykolwiek z poprzedników prawnych powoda wzywał pozwanego do zapłaty przed wytoczeniem niniejszego powództwa. Co prawda do pozwu dołączono kopię przedsądowego wezwania do zapłaty wystawionego przez firmę windykacyjną (…) S.A. w którym zakreślono siedmiodniowy termin do zapłaty, jednakże nie dołączono dowodu doręczenia tego wezwania pozwanemu. Natomiast, pozwany stanowczo zaprzeczył, by przed doręczeniem pozwu kiedykolwiek był wyzwany do zapłaty, nadto zakwestionował skuteczność wezwania skierowanego na adres wskazany w powyższym wezwaniu (G., ul. (…)), podnosząc, że nie przebywa pod wskazanym adresem. W tych okolicznościach, jako pierwsze, skuteczne wezwanie do zapłaty należało potraktować dopiero pozew w niniejszej sprawie, który został pozwanemu doręczony.

Skoro, pozwany nie został skutecznie wezwany do zapłaty, to brak jest podstaw do obciążenia go obowiązkiem zapłaty odsetek za opóźnienie za okres wcześniejszy niż data doręczenia pozwu. W ocenie Sądu obciążenie pozwanego ujemnymi konsekwencjami zdarzenia, którego pozwany nie wywołał, na które nie miał żadnego wpływu i któremu nie mógł zapobiec jest nie do pogodzenia z zasadami słuszności. Bez wątpienia do natychmiastowej wymagalności wierzytelności nie doszło wskutek okoliczności, za które pozwany ponosi odpowiedzialność. Zdarzenie, powodujące skutek w postaci natychmiastowej wymagalności kredytu, miało charakter losowy i z tego względu nie można pozwanemu postawić zarzutu zawinienia. Pozwany nie miał także wiedzy co do istnienia przedmiotowego długu spadkowego, albowiem nie był wcześniej wzywany przez wierzycieli spadkodawcy do zapłaty. W ocenie Sądu, działanie powoda, zmierzające do obciążenia pozwanego będącego spadkobiercą kredytobiorcy, odsetkami umownymi nie czyni zadość poczuciu sprawiedliwości oraz słuszności i nie zasługuje na ochronę prawną. W ustalonym stanie prawnym nie można pozwanemu postawić zarzutu dotyczącego naruszenia stosunku obligacyjnego, skoro nie był stroną umowy.

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę Poznań Warszawa

Nadto, należy zauważyć, że w świetle przedstawionych przez powoda dowodów nie można stwierdzić, że doszło do naruszenia warunków spłaty przez samego kredytobiorcę (kredytodawca nie wypowiedział bowiem umowy np. z powodu zaległości w spłacie rat kredytu etc.), lecz kredyt został postawiony w stan wymagalności z uwagi na śmierć kredytobiorcy. Niezależnie od powyższego należy wskazać, że wobec zakwestionowania roszczenia w zakresie dotyczącym odsetek kapitałowych oraz kosztów powód nie wykazał sposobu wyliczenia tych odsetek ani też faktu poniesienia przez niego kosztów związanych z windykacją długu. Poza wyciągiem z ksiąg banku nie przedłożono żadnych dowodów na te okoliczności.

Mając zatem na uwadze wskazane powyżej okoliczności, na mocy art. 922 § 1 KC, art. 1030 KC i art. 1031 § 1 KC Sąd uwzględnił powództwo w zakresie w jakim pozwany uznał powództwo tj. co do kwoty 19.940,37 zł. Nadto, na mocy art. 481 § 1 i 2 KC w zw. z art. 455 KC Sąd zasądził od tej kwoty odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu pozwu do dnia zapłaty. Na podstawie art. 333 § 1 pkt 2 KPC w powyższym zakresie Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności, o czym orzekł w punkcie czwartym sentencji wyroku. Wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni – I Wydział Cywilny I C 1435/16

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 3

Pozwem wniosła o zasądzenie od pozwanych S. Ż., M. M. oraz T. Ż. solidarnie kwoty 3.354,24 zł z odsetkami umownymi i kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód podniósł, iż (…)G. udzieliła W. Ż. zmarłemu dnia 21 listopada X r. pożyczki odnawialnej na podstawie umowy o linię pożyczkową z dnia 26 maja X roku. Zgodnie z umową pożyczka została zawarta na 30 lat. Pożyczkobiorca pomimo swego zobowiązania nie uregulował należności wynikających z pożyczki. Wobec faktu, że pożyczkobiorca zmarł powód ustalił, że jego spadkobiercami ustawowymi są żona pożyczkobiorcy oraz dzieci, których pismem z dnia 24 października X r. powód wezwał do zapłaty całej należności z tytułu niezapłaconej pożyczki. Pozwani nie uregulowali żądanej należności.

Bezspornym w sprawie było, iż pomiędzy stroną powodową, a W. Ż. doszło do zawarcia umowy pożyczki, na mocy której pożyczkobiorca był zobowiązany do zapłaty, określonej umową, kwoty na rzecz powoda w systemie ratalnym. Pożyczkobiorca, nie wywiązywał się z nałożonego obowiązku, a w dniu 21 listopada X roku zmarł.

Sporną kwestią było ustalanie zasadności zapłaty na rzecz powoda od pozwanych w niniejszej sprawie kwoty określonej w pozwie z tytułu umowy pożyczki zawartej przez W. Ż..

Całość postępowania dała podstawę do uznania roszczenia powoda jako uzasadnionego, co do zasady, gdyż na skutek dziedziczenia ustawowego, mając na uwadze powyżej przywołane przepisy kodeksu cywilnego prawa i obowiązki pożyczkobiorcy przejęli pozwani z mocy prawa, jako że żadne z nich nie złożyło oświadczenia o odrzuceniu spadku w zakreślonym prawem terminie, co wynikałoby z zaświadczenia Sądu spadku, które powód uzyskał.

Sąd zatem stwierdził, iż pozwani są spadkobiercami ustawowymi W. Ż. i nawet gdyby byli jeszcze i inni spadkobiercy ustawowi, to i tak pozwani nie zostaliby zwolnieni od odpowiedzialności, skoro odpowiadają oni za długi spadkowe solidarnie. Ewentualny fakt istnienia testamentu z kolei nie został przez pozwanych podniesiony, co jednakże nie uchybi prawom pozwanych w przypadku jego ujawnienia w przyszłości, gdyż wówczas zaistnieją przesłanki do złożenia skargi o wznowienie postępowania.

Pozostała zatem kwestia ustalenia wysokości zobowiązania pozwanych. Na podstawie zebranych w sprawie dowodów Sąd ustalił w sposób niebudzący wątpliwości, że skoro powoda i pożyczkobiorcę łączyła umowa pożyczki i obecnie powód domaga się niezwróconej mu kwoty pożyczki wraz z odsetkami za zwłokę należało w niniejszej sprawie zastosować art. 720 KC zgodnie, z którym dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy.

Strony pożyczki w umowie, której integralną częścią jest regulamin udzielania kredytów i pożyczek obowiązujący u pożyczkodawcy określiły, kiedy pożyczka winna być spłacona, jakie z tytułu pożyczki wynagrodzenie osiągnie pożyczkodawca oraz jakie są konsekwencje niespłacenia pożyczki w terminie uzgodnionym przez strony. Powód przedstawił Sądowi raport spłat, z którego wynika, że na dzień śmierci spadkodawcy winien był on zapłacić powodowi kwotę 1.972,07 zł. Z tym też dniem umowa między stronami pożyczki wygasła.

Pozwani nie podjęli żadnych czynności dowodowych mogących ewentualnie wykazać, że jakakolwiek część należnego świadczenia została spełniona na rzecz wierzyciela, albo że wysokość zobowiązania W. Ż. była inna niż to wykazał powód raportem spłaty, a po myśli art. 6 KC to na nich spoczywał ciężar wykazania tej okoliczności.

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Sąd uznał, iż z momentem śmierci pożyczkobiorcy – W. Ż. – umowa pożyczki wygasła, w związku z czym nie można obciążać odsetkami umownymi wynikającymi z tej umowy pozwanych w sposób wskazany przez powoda, jako potencjalnych spadkobierców zmarłego pożyczkobiorcy, którzy nie zawarli umowy pożyczki z powodem. Wynika to jednoznacznie z treści art. 481 § 1 i 2 KC zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spłacenia pieniężnego wierzyciel możne żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie jest z góry oznaczona należą się odsetki ustawowe, jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Skoro zatem pozwanych z powodem nie łączył żaden stosunek zobowiązaniowy, a umowa z W. Ż. wygasła, nie można przyjąć, że z umowy łączącej strony procesu wynika możliwość naliczania odsetek wyższych niż ustawowe.

Tym samym należało dokonać kapitalizacji tychże odsetek wg stawki właściwej dla odsetek ustawowych od dnia śmierci pożyczkodawcy do dnia wniesienia pozwu sumując je z kwotą stanowiącą należność do zapłaty na dzień śmierci W. Ż., co dało łącznie kwotę 2.673,00 zł i ta kwota zdaniem Sądu stanowi zobowiązanie pozwanych wobec powoda. Wyrok Sądu Rejonowego w Strzelcach Opolskich – I Wydział Cywilny I C 546/12

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 4

Powód (…) SA wniósł o zasądzenie solidarnie o pozwanych M. B. i E. B. (1) kwoty 4.039,65 zł oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pisma wskazał, iż M. J. (2) zawarła z powodem umowę kredytu odnawialnego i nie dokonała spłaty zadłużenia. M. J. (2) zmarła. Na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku spadek nabyli pozwani. W związku z powyższym pozwani są zobowiązani solidarnie do zapłaty na rzecz powoda wymagalnego zadłużenia wynikającego z zawartej umowy kredytu na którą składa się kwota 4000 zł z tytułu niespłaconej należności głównej oraz kwota 39,65 zł z tytułu niespłaconych odsetek umownych.

Nakazem zapłaty nakazano pozwanym aby w ciągu dwóch tygodni zapłaci solidarnie na rzecz powoda kwotę 4.039,65 zł wraz z kosztami postępowania w wysokości 942 zł Od nakazu zapłaty sprzeciw wnieśli pozwani wskazując, iż nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zmarła nie posiadała żadnego majątku i roszczenie powoda jest bezzasadne.

Bezsporny w sprawie był fakt, że M. J. (2) zawarła umowę kredytu odnawialnego z (…) SA siedzibą w W.. Pozwani nie kwestionowali faktu, iż są spadkobiercami M. J. (2), która zmarła.

W przedmiotowej sprawie powód legitymował się jednakże postanowieniem w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po M. J. (2). Spadkobiercy nabyli spadek w równych udziałach po ½ część , a wobec tego, iż byli małoletni, Sąd spadkowy stwierdził nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

W toku postępowania powód wykazał, że kredytobiorca nie spłacił kwoty zadłużenia, na które składały się: zaległy kapitał kredytu w kwocie 4000 zł oraz odsetki umowne w wysokości 39.65 zł, łącznie 4039,65 zł. Pozwani nie podważali wysokości dochodzonej przez powoda kwoty.

Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz powołane przepisy Sąd zasądził solidarnie od pozwanych M. B. i E. B. (1) na rzecz powoda (…) S.A. z siedzibą w W. kwotę 4.039,65 zł, zastrzegając pozwanym prawo do powoływania się w toku egzekucji zasądzonego od nich świadczenia pieniężnego na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości spadku nabytego po M. J. (1) z domu S. – w punkcie I wyroku. Sąd nie rozstrzygał o odsetkach, albowiem powód o to nie wnosił.

Przedstawiona sytuacja materialna pozwanych przemawiała za odstąpieniem od ogólnej reguły odpowiedzialności za wynik postępowania, tym bardziej, że postawa pozwanych przyczyniła się do szybkiego zakończenia postępowania. Zgodnie z dyspozycją art. 102 KPC w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Oceniając, więc sytuację materialną i życiową pozwanych przez pryzmat kosztów postępowania w niniejszej sprawie, Sąd doszedł do przekonania, by nie obciążać pozwanych kosztami procesu poniesionymi w sprawie przez powoda. Rozstrzygając w ten sposób Sąd miał na uwadze również sytuacje osobistą pozwanych. Pozwani są małoletni, nie posiadając żadnego własnego majątku. Są na utrzymaniu matki, która wychowuje ich samodzielnie. W wyniku spadkobrania po babci odziedziczyli jedynie długi. Nadto pozwana E. B. (1) leczy się w związku z brakiem enzymu alfa – 1 antytrepsyna , którego niedobór powoduje obniżenie odporności, wpływa na wątrobę i płuca. Pozwana jest pod opieką poradni, przechodzi kontrolne badania. Obciążanie pozwanych, którzy są małoletni, dodatkowo kosztami postepowania strony przeciwnej, przy zasądzeniu całości dochodzonego roszczenia, może spowodować, iż pozwani w ogóle nie będą w stanie spłacać swoich zobowiązań. Nadto postawa pozwanych w trakcie procesu przemawiała za nieobciążaniem ich kosztami postępowania. Pozwani przyznali, iż spadkodawczyni miała niespłacone zobowiązania. Wyrok Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny I C 184/17

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 5

Pozwem powód (…) Bank spółka akcyjna w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej D. P. nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym kwoty 3.714,50 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia zapłaty. Ponadto w pozwie zawarł żądanie wpisania zastrzeżenia w orzeczeniu kończącym postępowanie, że na podstawie art. 1031 § 1 ust. 2 KC oraz art. 319 KPC w zw. z art. 792 KPC spadkobierca ponosi odpowiedzialność tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powód wniósł o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu faktycznie poniesionych przez powoda oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz kosztu opłaty skarbowej w wysokości 17 zł z tytułu udzielenia pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że A. N. zawarł umowę o kredyt na zakup towarów/usług nr (…). W dniu 18 kwietnia 2018 r. kredytobiorca A. N. zmarł, nie regulując należności wynikających z zawartej umowy kredytu. Powód wskazał, że spadkobiercą kredytobiorcy jest pozwana (córka kredytobiorcy). Powód wezwał pozwaną do zapłaty całej należności z tytułu niezapłaconego kredytu, jednak pozwana nie uiściła zaległości. Powód wskazał, że wysokość zadłużenia stanowi kwota niespłaconego kredytu.

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Referendarz sądowy nakazem zapłaty uwzględnił żądanie pozwu. Sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty złożyła pozwana D. P., zaskarżając go w całości i wnosząc o odrzucenie pozwu jako wniesionego w niewłaściwej formie. Z ostrożności procesowej wniosła o oddalenie powództwa w całości jako nieudowodnionego, bezzasadnego i przedawnionego, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, wraz z ustawowymi odsetkami od tych kosztów, liczonymi od dnia wydania przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie do dnia zapłaty. Pozwana podniosła zarzut braku podstaw do wytoczenia powództwa, nieistnienia zobowiązania, zerowej wartości odziedziczonej przez pozwaną spadku (składu czynnego spadku i jego wartości), ponadto wniosła o zawieszenie postępowania do czasu przeprowadzenia spisu inwentarza spadku po zmarłym A. N.. W uzasadnieniu wskazała, że oponuje przeciwko umieszczeniu jej w wyciągu z ksiąg bankowych jako podmiotu odpowiedzialnego wobec A. Bank, bowiem nie była ona nigdy stroną umowy wobec tego banku, a przyjęcie przez nią spadku z dobrodziejstwem inwentarza, który na dzień otwarcia spadku wynosi 0 zł powoduje, że jej odpowiedzialność za ewentualne długi spadkowe nie istnieje. Odnośnie żądania zapłaty z wpisaniem zastrzeżenia w orzeczeniu kończącym postępowanie, że na podstawie art. 1031 § 1 ust. 2 KC oraz art. 319 KPC w zw. z art. 792 KPC spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku wskazała, że jest bezzasadne bowiem roszczenie jako przedawnione, nieudowodnione nie może być spełnione w sytuacji, gdy wartość czynna spadku jest równa zeru.

W oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie należało przyjąć, że ojca pozwanej łączyła z powodem umowa kredytu, zgodnie z którą kredytobiorca zobowiązał się do spłaty zadłużenia w postaci comiesięcznych spłat rat w wysokości 195,50 zł, przez okres 20 miesięcy. W związku ze śmiercią kredytobiorcy, kredyt postawiony został w stan wymagalności.

Dokonując analizy postanowień umowy w świetle zgodności zawartej umowy z prawem i zasadami współżycia społecznego, w ocenie sądu brak dostatecznych podstaw do przyjęcia, że wskazana umowa byłaby nieważna w całości lub w części.

Poza wpłatą jednej raty kredytobiorca nie wywiązał się względem powoda z obowiązku zwrotu udzielonego kredytu. Strona powodowa wykazała również, że w miejsce kredytobiorcy wstąpiła jego spadkobierczyni, a konkretnie pozwana, która nabyła spadek z chwilą jego otwarcia, czyli z chwilą śmierci spadkodawcy, z mocy prawa (art. 924 KC i art. 925 KC).

W konkretnych okolicznościach jako chybiony należało również ocenić zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia. Zgodnie z art. 118 KC, termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Natomiast art. 117 § 2 KC wskazuje, że po upływie terminu przedawnienia, ten przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 zd. 1 KC).

Należało zauważyć, że kredytobiorca zobowiązał się do zwrotu kwoty kredytu w 20 miesięcznych ratach, począwszy od 12 kwietnia 2018 r., zaś płatność ostatniej raty miała nastąpić do dnia 12 listopada 2019 r.

Kredytobiorca zmarł 18 kwietnia 2018 r. W związku ze zgonem kredytobiorcy, w oparciu o regulacje umowne, należności z umowy zostały postawione przez bank w stan wymagalności w dniu 17 maja 2018 r., zaś pozew został złożony w dniu 29 stycznia 2021 r., zatem nie może być wątpliwości, że termin przedawnienia dochodzonego roszczenia nie upłynął.

Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz powołane przepisy sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.714,50 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2021 do dnia zapłaty, zastrzegając, że pozwana ma prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność wynikającą z nabycia spadku po A. N. z dobrodziejstwem inwentarza.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu (art. 98 § 1 KPC), strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Niezbędność oraz celowość kosztów procesu podlega ocenie sądu i jest uzależniona od konkretnych okoliczności sprawy. Sąd musi zatem każdorazowo rozważyć, czy czynność, która spowodowała koszty, była w ujęciu obiektywnym potrzebna do realizacji praw strony, a także, czy i do jakiego poziomu poniesione koszty stanowiły, również z obiektywnego punktu widzenia, wydatek konieczny.

Na poniesione przez powoda koszty procesu złożyły się: opłata sądowa od pozwu 200 zł, koszt zastępstwa procesowego powoda 900 zł stosownie do § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018, poz. 265 t.j.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, co stanowi łącznie kwotę 1.117 zł.

W konsekwencji na podstawie przywołanych przepisów sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda poniesione faktycznie przez powoda koszty procesu. Wyrok Sądu Rejonowego w Kutnie – I Wydział Cywilny z dnia 3 lutego 2022 r. I C 379/21

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 6

Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie solidarnie od J. K. i M. Z. kwoty 4.798,89 zł z odsetkami umownymi w wysokości wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Strona powodowa wniosła również o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu podniosła, że pozwane są spadkobiercami zmarłego K. K. (1), który nie spłacił pożyczki udzielonej przez stronę powodową. Dochodzona kwota obejmuje należność główną w kwocie 3.000 zł oraz odsetki karne w wysokości 1.798,89 zł. Mimo wezwania do zapłaty pozwane nie dokonały spłaty zadłużenia.

W sprzeciwach od nakazu zapłaty J. K. i M. Z. wniosły o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu podniosły, że nie są spadkobiercami K. K. (1).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny. Pomiędzy Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im F. S. z siedzibą w G. oraz K. K. (1) zawarta została umowa o linię pożyczkową nr (…), zgodnie z którą pożyczkobiorca nabył uprawnienie do wielokrotnego zadłużania się w ciężar rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego (Indywidualnego Konta Spółdzielczego) do kwoty 3.000 zł.

Umowę zawarto na okres jednego roku z tym, że po upływie tego terminu umowa miała być automatycznie przedłużona na kolejny okres roczny, nie dłużej jednak niż do dnia 29.06.X r., z zastrzeżeniem wyjątków określonych w Regulaminie linii pożyczkowej, stanowiącym załącznik do umowy.

K. K. (1) zobowiązany był do spłaty pożyczki w postaci wpłat miesięcznych w wysokości 5% pożyczki wykorzystanej w ramach limitu. W przypadku nieterminowej wpłaty strona powodowa była uprawniona do naliczania odsetek karnych od przeterminowanej kwoty.

Pożyczka oprocentowana była według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd Spółdzielni, wynoszącej w dniu zawarcia umowy 12%  w skali roku. Maksymalna stopa procentowa nie mogła przekraczać czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Zmiana oprocentowania pożyczki mogła nastąpić w przypadku zmiany: stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej, stóp procentowych pożyczek i kredytów udzielanych przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową, stóp procentowych ustalonych przez banki, rentowności instrumentów rynku pieniężnego i kapitałowego, wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.

W przypadku śmierci pożyczkodawcy, powodującej utratę przez niego członkostwa w Spółdzielni, powstawał obowiązek spłaty całości zadłużenia wraz z odsetkami.

W niniejszej sprawie bezsporne było, iż K. K. (1) zawarł ze stroną powodową umowę o linię pożyczkową. Pozwane nie kwestionowały wysokości zadłużenia spadkodawcy ze wskazanego tytułu, jak również rozmiarów tego zadłużenia w dniu wniesienia pozwu. Okolicznością sporną było natomiast, czy pozwane należą do kręgu spadkobierców zmarłego i czy przysługuje im w związku z tym legitymacja bierna.

Na podstawie przedłożonych przez stronę powodową dokumentów, które nie zostały zakwestionowane przez pozwane, Sąd ustalił, iż zadłużenie z tytułu umowy o linię pożyczkową, łączącej spadkodawcę ze stroną powodową, w dniu wniesienia pozwu wynosiło 4.798,89 zł. Strona powodowa wykazała również, iż pozwane są spadkobierczyniami K. K. (1).

Dziedziczenie po śmierci spłaty długu, pożyczki czy kredytu przez dzieci, męża, żonę, tatę czy mamę

Po zmarłym dziedziczy również jego syn- G. K.. Dotychczas nie przeprowadzono działu spadku po zmarłym. Spadkobiercy, w tym pozwane, odpowiadają więc solidarnie za długi spadkowe. Istotą solidarności biernej jest możliwość dokonania przez wierzyciela wyboru dłużników, od których będzie się domagał świadczenia. W tym kontekście strona powodowa mogła wytoczyć powództwo o spłatę całości zadłużenia przeciwko samym pozwanym, nie domagając się obciążenia tym obowiązkiem również syna zmarłego. Wyrok Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny I C 686/12

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa spadkowego w Polsce. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach spadkowych. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Spadkowego w Poznaniu