Poniedziałek - Sobota9.00 - 20.00
ul. Głogowska 47a lok. 1a 60-736 Poznań
Tel.+48696293998
ZapraszamyJeżeli chcesz mieć przewagę problemy powierz najlepszym specjalistom
Twoja sprawa z zakresu prawa spadkowego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Spóźnione odrzucenie spadku po babci po terminie i czasie

Stosownie do przepisu art. 1015 KC oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (§ 1). Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Z powyższego wynika, że sześciomiesięczny termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest terminem zawitym prawa materialnego, z którego upływem ustawa wiąże wygaśnięcie uprawnienia do dokonania takiej czynności. Dla spadkobiercy ustawowego początek biegu tego terminu będzie z reguły tożsamy z dniem powzięcia wiadomości o śmierci spadkobiercy (art. 924 KC, 925 KC), jako że już wówczas wiedział on o swoim powiązaniu ze spadkodawcą, a więc znał układ stosunków rodzinnych, na których opiera się powołanie go w odpowiedniej kolejności na spadkobiercę ustawowego (art. 931 i n. KC).

W myśl art. 1019 § 1 KC jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami: 1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem; 2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. Wedle zaś § 2 i 3 wskazanego artykułu spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd.

Spóźnione odrzucenie spadku po babci po terminie i czasie Poznań

Konstrukcja uchylenia się od skutków prawnych złożonego pod wpływem błędu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku (art. 1019 § 1 KC) została rozciągnięta na sytuacje, w których pod wpływem błędu spadkobierca nie złożył żadnego oświadczenia w terminie (art. 1019 § 2 KC), a więc takie, w których w istocie spadkobierca uchyla się nie od skutków prawnych swego oświadczenia, lecz od skutków biernego zachowania się – niezłożenia oświadczenia. W tych wypadkach skuteczne uchylenie się od skutków niezłożenia oświadczenia w terminie powoduje wyłączenie działania fikcji prostego przyjęcia spadku, wynikającej z art. 1015 § 2 zd. 1 KC

Oświadczenie dotyczące spadkobrania jest jednostronną czynnością prawną, do której mają zastosowanie przepisy ogólne o wadach oświadczenia woli dotyczące błędu lub groźby (art. 84 i 87 KC, ze zm. wynikającymi z art. 1019 KC). Spadkobierca może zatem uchylić się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, jeżeli takie zachowanie było konsekwencją błędu prawnie istotnego co do przedmiotu spadku, a do uchylenia się dojdzie przed sądem, który dokonuje jego zatwierdzenia i jednocześnie złoży oświadczenie, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.

Oświadczenie o uchyleniu się od tych negatywnych skutków powinno być złożone, zgodnie z art. 88 § 2 KC przed upływem roku od wykrycia błędu. Sąd dokonuje kontroli dopuszczalności uchylenia się od skutków oświadczenia woli, jak i niezłożenia wymaganego oświadczenia, pod kątem spełnienia ustawowych przesłanek. Powołanie się przez spadkobiercę, na działanie pod wpływem błędu wymaga wykazania, że błąd był istotny, dotyczył czynności prawnej i znajduje usprawiedliwienie w okolicznościach sprawy.

W literaturze i orzecznictwie Sądu Najwyższego stan niewiedzy spadkobiercy o długach obciążających dany spadek określa się w różny sposób. Wskazuje się na błąd co do „przedmiotu spadku”, „stanu spadku”, „stanu majątku spadkowego”, „istotnych właściwości spadku” i innych (W. Borysiak (w:) Kodeks cywilny. Komentarz., red. K. Osajda, 2017 r., Legalis). Mylne wyobrażenie spadkobiercy o stanie spadku może odnosić się do samego faktu istnienia długów spadkowych oraz ich wysokości. Błąd istotny spadkobiercy co do stanu spadku można ogólnie ująć jako taki błąd, który uzasadniałby przypuszczenie, że gdyby składający nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia oznaczonej treści. Oświadczenie o przyjęciu spadku po określonym spadkobiercy łączy się z reguły z przekonaniem, że dojdzie do powiększenia majątku spadkobiercy w wyniku dziedziczenia lub przynajmniej do niepogorszenia jego sytuacji majątkowej.

Spóźnione odrzucenie spadku po babci po terminie i czasie Poznań

O błędzie co do przedmiotu spadku można mówić wtedy, gdy brak wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego nie jest wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy, czy też inaczej, gdy „błąd jest usprawiedliwiony okolicznościami sprawy” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2011 r., I CSK 85/11, L.). W orzecznictwie wskazuje się również, że niewiedza spadkobiercy o stanie spadku – pomimo podjętych odpowiednich, możliwych działań – może być uznana za błąd istotny (postanowienie z dnia 5 lipca 2012 r., IV CSK 612/11, OSNC 2013, Nr 3, poz. 39). W przytoczonym powyżej postanowieniu z dnia 1 grudnia 2011 r., I CSK 85/11, Sąd Najwyższy wskazał nadto, że wieloletni brak bliższych kontaktów syna z ojcem, konflikt z innymi krewnymi spadkodawcy, o czym świadczy chociażby niepoinformowanie przez nich syna o śmierci ojca, zorganizowanie pogrzebu bez udziału syna spadkodawcy sprawia, że nie można postawić uczestnikowi zarzutu braku wiedzy o stanie spadku będącego wynikiem braku z jego strony należytej staranności. Stwierdzenie, że spadkobierca, który nie złożył żadnego oświadczenia w przedmiocie nabycia lub odrzucenia spadku, nie dołożył należytej staranności w celu pozyskania wiedzy o stanie spadku (art. 1019 § 2 KC), powinno być poprzedzone oceną okoliczności konkretnej sprawy i ustaleniem, jakich aktów staranności można było od niego wymagać (tak postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 29 listopada 2012 r., II CSK 172/12).

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

K. M., A. K. i Ż. D. złożyły wnioski o zatwierdzenie uchylenia się od skutków niezachowania terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku po swej babce ze strony ojca I. K. Sąd dał wiarę zeznaniom wszystkich wnioskodawczyń albowiem są one logiczne, spójne, wzajemnie się pokrywają i uzupełniają, znajdują oparcie we wskazaniach logiki i doświadczenia życiowego. Sąd dał wiarę treści dokumentów i odpisów dokumentów, na których oparł się, ustalając stan faktyczny. Żadna ze stron nie podważała ani formalnej ani materialnej prawdziwości tych dokumentów.

W praktyce nader często zdarza się, że członkowie nawet najbliższej rodziny osoby zmarłej nie ze swojej winy nie są zorientowani, że do spadku należą długi wynikające z pobranych, a niespłaconych za życia kredytów i pożyczek. W sprawie niniejszej Sąd przyjął, że o fakcie zadłużenia związanego ze spadkiem po I. K. nie wiedział jej syn O. zmarły, skoro jej pozostałe dzieci również nie wiedziały o tym, a stosowną procedurę uruchomiły dopiero po wystąpieniu przez wierzyciela I. K.z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po niej. Ponieważ O. K. zmarł po upływie 6-miesięcznego okresu, jaki przysługiwał mu na ewentualne odrzucenie spadku po matce, należało przyjąć, że z mocy ustawy nabył on spadek po matce wprost, a więc z całkowitą odpowiedzialnością za długi spadkowe. Skoro Sąd Rejonowy uznał za usprawiedliwione przyczyny, które spowodowały niezłożenie w terminie oświadczeń o odrzuceniu spadku przez dzieci zmarłej I. K., to tym bardziej za usprawiedliwione należy uznać przyczyny, dla których nic o zadłużeniu babki, które odziedziczył O. K., nie wiedziały jej wnuczki, a wnioskodawczynie w niniejszym postępowaniu. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 28 grudnia 2016 r. I Ns 334/16

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i jedyny w swoim rodzaju specjalista od prawa spadkowego w Polsce. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach spadkowych. Z naszą kancelarią współpracują najbardziej znani profesorowie, doktorzy prawa oraz byli ministrowie, gdyż cenią jakość, pewność i bezpieczeństwo jakie oferujemy.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Spadkowego w Poznaniu