Ustawa przewiduje regulacje dotyczące wypłaty właścicielom przedsiębiorstwa w spadku zysku generowanego przez przedsiębiorstwo. Osoby te mają prawo do udziału w zyskach i uczestniczą w stratach z działalności prowadzonej z wykorzystaniem przedsiębiorstwa w spadku, w takim stosunku, w jakim przysługuje im udział w przedsiębiorstwie w spadku. Realizacja tego uprawnienia będzie możliwa po stwierdzeniu kręgu spadkobierców (w drodze prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, europejskiego poświadczenia spadkowego bądź zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia).
Właściciele przedsiębiorstwa w spadku mogą żądać podziału i wypłaty całości zysku z upływem roku od dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego i z końcem każdego kolejnego roku za rok poprzedni. Wypłacie podlega zysk pomniejszony o należności publicznoprawne (np. zaliczkę na podatek dochodowy, VAT) i niepokryte straty. Zysk – w odpowiednich częściach – wypłaca zarządca sukcesyjny.
Zarządca sukcesyjny może wypłacać właścicielom przedsiębiorstwa w spadku zaliczki na poczet przewidywanego zysku z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, chyba że byłoby to sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki. Jest to rozwiązanie konieczne, gdyż zysk przedsiębiorstwa jest często podstawowym źródłem utrzymania rodziny.
Podobne zasady są w zwięzły sposób uregulowane dla spółki cywilnej – zgodnie z art. 868 k.c. z końcem każdego roku obrachunkowego wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysku, co – jak się przyjmuje – nie wyklucza zaliczkowych wypłat na konto wypracowanego przez spółkę zysku. Analogiczną regulację przewidziano dla spółki jawnej (art. 52 § 1 k.s.h.).
W przypadku przedsiębiorstwa w spadku zaliczki mogą być jednak wypłacane właścicielom przedsiębiorstwa w spadku wyłącznie ze środków pieniężnych oraz tylko wówczas, gdy nie narusza to zasad prawidłowej gospodarki. Jest to motywowane koniecznością zabezpieczenia majątku przedsiębiorstwa przed nadmiernym uszczupleniem.
Właścicielom przedsiębiorstwa w spadku, którym przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku w chwili wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, będzie przysługiwało uprawnienie do żądania przedstawienia im sprawozdania z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku. Sprawozdanie takie powinno również zawierać wskazanie stanu przedsiębiorstwa w spadku na chwilę wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Uzasadnieniem takiego obowiązku jest potrzeba zapewnienia informacji o stanie przejmowanego przedsiębiorstwa oraz umożliwienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa.
Niezwłocznie po wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego osoba, która pełniła funkcję zarządcy sukcesyjnego w chwili wygaśnięcia zarządu, ma obowiązek wydać przedsiębiorstwo w spadku jego właścicielom, a jeżeli zarząd wygasł przed uprawomocnieniem się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowaniem aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydaniem europejskiego poświadczenia spadkowego – osobie, która przyjęła spadek. Jeżeli nie ma takiej osoby – ostatni zarządca sukcesyjny powinien złożyć do sądu wniosek o zabezpieczenie spadku.
Ustawa przyznaje prawo do żądania informacji, nie nakłada jednak na zarządcę obowiązku automatycznego przedstawienia sprawozdania. Trzeba założyć, że zasadniczo zarządca sukcesyjny będzie miał bieżący kontakt z osobami, na rzecz których działa, a relacja między tymi osobami będzie oparta na stosunku zaufania. W związku z tym uznano, że nie należy obciążać zarządcy sukcesyjnego bezwzględnym obowiązkiem sprawozdawczym. Opracowane na podstawie druku nr 2293 – Rządowy projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku
