Zapisem zwykłym może być obciążony każdy spadkobierca ustawowy lub testamentowy, jak też kilku z nich jednocześnie oraz osoba uprawniona z tytułu zapisu windykacyjnego. Jeżeli zapisem zwykłym zostaje obciążonych kilka osób, spadkodawca może określić zakres obciążeń poszczególnych spadkobierców (udział w obowiązku wykonania zapisu zwykłego), a w braku stosownych postanowień w testamencie – zapis zwykły obciąża wszystkich spadkobierców stosownie do ich udziałów w spadku (art. 971 KC).
Przedmiotem zapisu zwykłego może być każde świadczenie majątkowe, które może być przedmiotem zobowiązania. Kodeks cywilny nie wprowadza w tym zakresie szczególnych ograniczeń. Istnieje duża swoboda spadkodawcy nie tylko w określaniu przedmiotu zapisu zwykłego, ale także w regulowaniu stosunków między stronami kreowanego zobowiązania, czyli wszystkich jego elementów łącznie ze sposobem, miejscem, terminem wykonania oraz skutkami jego niewykonania lub nienależytego wykonania. Odnosi się to w równej mierze do zobowiązania z tytułu zapisu zwykłego, jak i dalszego zapisu. Podstawowe znaczenie przy ustanowieniu zapisu ma wola testatora i strony, wykonując zapis, powinny się jej podporządkować. Zawarte w testamencie uregulowanie stosunku zobowiązaniowego mającego swoje źródło w zapisie zwykłym wiąże strony zapisu, przy czym strony nie mogą stosunku tego modyfikować zgodnie ze swoją wolą, jeżeli spadkodawca możliwość taką wyraźnie w testamencie wyłączy.
Z reguły przedmiotem zapisu zwykłego są rzeczy lub prawa wchodzące w skład spadku. Nie ma jednak formalnych przeszkód do uczynienia przedmiotem zapisu zwykłego składników niewchodzących w skład masy spadkowej (na przykład art. 976 KC). Należy też zgodzić się z poglądem, że obciążenie przez spadkodawcę spadkobiercę testamentowego zapisem zwykłym nie jest uzależnione od stanu czynnego spadku. Nie można wyłączyć takiej wykładni testamentu, dokonanej z uwzględnieniem reguł interpretacyjnych przewidzianych w art. 948 KC, według której powiązanie przez testatora zapisu zwykłego z przyznaniem w testamencie obciążonemu zapisem zwykłym spadkobiercy określonych praw majątkowych sprawia, że zapis został uczyniony pod warunkiem, iż te prawa majątkowe w chwili otwarcia wchodzą w skład tego spadku (wyr. SN z dnia 27 października 1978 r., IV CR 416/78).
Za dopuszczalne uznaje się także określenie wartości świadczenia pieniężnego według innego niż pieniądz miernika wartości (uchw. SN z dnia 14 września 1970 r., III CZP 53/70, OSN 1971 r. Nr 5, poz. 75; uchw. SN z dnia 16 czerwca 1972 r., III CZP 31/72, OSN 1972 r. Nr 12, poz. 214). (Andrzej Kidyba (red.), Elżbieta Niezbecka, Komentarz do art. 968 Kodeksu cywilnego). Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku – V Wydział Cywilny z dnia 3 września 2014 r. V ACa 348/14
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
