Spadkodawca chcąc dokonać określonego przysporzenia na rzecz konkretnej osoby może zrealizować swój zamiar poprzez ustanowienie zapisobiercy, zaś Kodeks cywilny nie wprowadza ograniczeń co do przedmiotu zapisu. Istnieje duża swoboda spadkodawcy, nie tylko w określeniu przedmiotu zapisu, ale także w regulowaniu stosunków między stronami kreowanego zobowiązania, łącznie ze sposobem, miejscem, terminem wykonania, a podstawowe znaczenie przy ustanowieniu zapisu ma wola spadkodawcy. Uregulowania stosunku zobowiązaniowego mające swe źródło w zapisie wiąże strony zapisu i nie mogą one tego stosunku modyfikować zgodnie ze swoją wolą.
Wskazać należy, że stosując reguły tłumaczenia testamentu można interpretować jedynie to, co znalazło wyraz w testamencie, a tego co testament w ogóle nie zawiera, nie można w drodze wykładni wtłaczać w jego treść. Nie ulega wątpliwości, że przedmiotem interpretacji może być tylko to, co znalazło się w jego treści, choćby w sposób nieporadny i niejasny, ale w ten sposób nie można uzupełnić treści testamentu o treści, których nie zawierał (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2005 r., sygn. akt II CK 676/04). W żadnym razie wykładnia testamentu nie może prowadzić do zmiany treści testamentu czy uzupełnienia jego treści o postanowienia, które w jego treści nie znalazły się.
Wskutek ustanowienia zapisu powstaje – z chwilą otwarcia spadku – między zapisobiercą a obciążonym zapisem stosunek zobowiązaniowy, na podstawie którego zapisobierca może żądać od obciążonego spełnienia świadczenia stanowiącego przedmiot zapisu. Jeżeli przykładowo przedmiotem zapisu jest udział w prawie własności nieruchomości, to do wykonania obowiązku wynikającego z zapisu konieczne jest jeszcze przeniesienie tego prawa na zapisobiorcę w formie prawem przepisanej, tzn. przez zawarcie umowy rzeczowej. Wynika to z art. 156 KC, w myśl którego jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego między innymi z zapisu, to ważność umowy przenoszącej własność zależy od istnienia tego zobowiązania. Odmowa spadkobiercy wykonania zapisu tak określonego uzasadnia powództwo zapisobiorcy z art. 64 KC o wydanie orzeczenia zastępującego brakujące oświadczenie woli spadkobiercy, odmawiające zawarcia w wykonaniu zapisu właściwej umowy (przewidzianej w art. 155 KC). Zapis stanowi podstawę tego powództwa. Nabywca spadku wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy, a więc obciążają go długi spadkowe, także powstałe po otwarciu spadku, w takim zakresie, w jakim obciążały one spadkobiercę.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
